Hoe verklein je (als organisatie) je digitale voetafdruk?

16 maart 2024 is het Digital Cleanup Day, een jaarlijks evenement om wereldwijd het bewustzijn over de milieu-impact van de digitale industrie te vergroten. Naar aanleiding van dit evenement organiseerde BuyerGroup ICT, de Nationale Coalitie Duurzame Digitalisering en ISIT-BE een webinar met sprekers van ISIT-BE, Conclusion en de Gemeente en GGD Amsterdam. Dit artikel deelt de belangrijkste tips over hoe je digitale voetafdruk (als organisatie) te verkleinen.

twee personen achter computer aan een bureau

Internetten vervuilender dan vliegen

De IT-sector is verantwoordelijk voor 4% van de wereldwijde CO2-uitstoot. Daarmee heeft deze sector wereldwijd meer impact op het milieu dan de luchtvaartsector. Daarnaast groeit de voetafdruk van de IT-sector met ongeveer 6% per jaar. Dat maakt het een van de snelst groeiende sectoren met impact op het milieu. 

Vaak denkt men dat de datacenters binnen de IT-sector het meest vervuilend zijn. Maar gebruikersapparaten zoals laptops en smartphones hebben een nog grotere voetafdruk. Dat komt door het energieverbruik, het aantal broeikasgassen en de benodigde hoeveelheid water, elektriciteit en bronnen tijdens het productieproces. Daarbij heeft ons steeds groeiende gebruik van digitale apparaten direct gevolg op de vraag naar nieuwe productie ervan. De impact van de IT-sector op het milieu zal in de toekomst dus alleen maar meer toenemen.

Voorbeeld voetafdruk van een iPhone 15 Pro. Deze heeft bij een levensduur van 3 jaar  een voetafdruk van 128 kg CO2. 83% daarvan komt door de productie, 3 procent uit transport, 15 procent van productgebruik.
Wist je dat? Een IPhone 15 pro met een levensduur van 3 jaar heeft een voetafdruk van 128 kg CO2. 83% daarvan komt door de productie. Bron: Product Environmental Report (Apple, 2023).

Wat kun jij doen op Digital Cleanup Day?

Het vertrekpunt is goed inzicht in jouw dataopslag en -verkeer. Dit kan bijvoorbeeld met de Microsoft emissions dashboard tool. Maar om je digitale voetafdruk daadwerkelijk te verkleinen, zal je concreet actie moeten ondernemen. Zo kun je je gegevens opschonen door e-mails of bestanden te verwijderen. En maak je geen gebruik meer van je oude apparatuur? Breng het naar een recycling punt om er een tweede leven aan te geven.

Uitdagingen bij het opschonen van data

We hebben over de afgelopen jaren veel meer data verzameld dan nodig en we weten vaak niet wie verantwoordelijk is voor de opschoning van welke bestanden. Uit onderzoek van Seagate uitgevoerd door IDC blijkt dat zo’n 2/3 van de opgeslagen data eigenlijk als afval kan worden beschouwd. Verouderde documenten worden opgeslagen op servers, maar daarna nooit meer geraadpleegd. Deze ‘dark data’ brengt een flinke klimaatimpact met zich mee. Bij veel organisaties ontbreekt momenteel beleid en techniek om data op te schonen. 

Tips voor organisaties

Ook voor organisaties is het belangrijk dat er verantwoordelijken aangesteld worden. Faciliteer centraal gedeelde opslagvormen en zorg voor periodieke monitoring op inactiviteit in databewerking. Bij lange inactiviteit kunnen er bijvoorbeeld notificaties worden gezonden naar de eigenaar(s) van bestanden om bewuste keuzes te maken over de opslag. Zorg voor geautomatiseerde implementatie van beleid voor het archiveren, bewaartermijnen en het verwijderen, zodat het proces zo efficiënt mogelijk verloopt. 

Ervaring van gemeente Amsterdam

De Gemeente Amsterdam heeft voor de komende jaren ambitieuze klimaatdoelstellingen opgesteld. In dat perspectief ziet de Gemeente ook het belang om haar digitale voetafdruk te verkleinen. Daarom organiseerde de Gemeente en de GGD Amsterdam vorig jaar een digitale zomerschoonmaak. De interne campagne was gericht op het opschonen van persoonlijke data in een werkomgeving waar veel data in belang van de wetgeving niet zomaar weggegooid kunnen worden. Na de campagne bleek het bewustzijn over dataopslag en de milieu-impact daarvan enorm gegroeid. En precies dat is het doel van de Digital Cleanup Day, want elke verandering begint uiteindelijk bij bewustwording.

Sprekers

Tijdens het webinar zijn inzichten gedeeld door verschillende sprekers: Sara Michielsen (ISIT-BE), Bas van Krieken en Sagar Bhoendie (Conclusion), Leonieke Mevius (Gemeente Amsterdam) en Livia Kalma (GGD Amsterdam). Het webinar is via deze video terug te kijken.